آشنایی با قدمت چاپ پارچه و پارچه های مناسب چاپ

جالب است بدانید که چاپ طرح روی پارچه از زمان‌های قدیم رواج داشته و فقط امروزه شیوه انجام آن متفاوت شده است. برای مثال، امروزه از روش‌های مختلفی برای چاپ طرح، روی پارچه استفاده و برای هر مدل چاپ یک نوع پارچه خاص را انتخاب می‌کنند. در واقع انتخاب پارچه های مناسب چاپ یکی از موارد مهمی است که برای چاپ کردن به آن توجه می‌کنند. در این مقاله قصد داریم شما را با انواع و بهترین روش‌های چاپ، پارچه‌های مناسب برای چاپ و… آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

انواع روش‌های چاپ روی پارچه

به‌طورکلی چاپ روی پارچه به 3 روش انجام می‌شود:

چاپ مستقیم بر روی پارچه های مناسب چاپ

در این روش چاپ، طرح موردنظر شما به‌طور مستقیم توسط رنگ‌دانه‌ها روی پارچه چاپ می‌شود. در این روش، رنگ نهایی، ترکیبی از رنگ زمینه با رنگ جدید خواهد بود. چاپ مستقیم روی پارچه کیفیت بالایی دارد و اگر رنگ زمینه روشن باشد، روچاپ نام دارد.

چاپ تخلیه

چاپ تخلیه دقیقا بر عکس چاپ مستقیم است. در این روش، یک پارچه کاملا رنگی دارید و باید مطابق طرح خود، رنگ قسمت‌هایی را پاک کنید. در این روش چاپ به مواد شیمیایی مختلفی نیاز است.

چاپ مقاوم

در این روش هم از یک‌سری مواد شیمیایی استفاده می‌شود. با توجه به طرح‌تان باید پارچه را با خمیر یا مواد شیمیایی بپوشانید. در مرحله بعد با ریختن رنگ، قسمت‌هایی از پارچه که پوشیده نشده‌اند را رنگ کنید تا به طرح مورد نظر خود برسید.

تکنیک‌های چاپ پارچه

چاپ روی پارچه یکی از هنر‌های زیبایی است که در صنعت به کار گرفته می‌شود. برای داشتن طرح دلخواه روی پارچه، کافیست که طرح‌هایتان را به‌وسیله دستگاه‌های مخصوص روی پارچه طراحی کنید. برای انجام چاپ روی پارچه از تکنیک‌های مختلفی استفاده می‌شود که در ادامه بیان خواهیم کرد.

چاپ حرارتی

از چاپ حرارتی معمولا در کارگاه‌های کوچک و تازه تاسیس و برای چاپ طرح روی لباس استفاده می‌شود. در واقع تکنیک چاپ حرارتی ساده‌ترین راه چاپ طرح روی یک پارچه است. در این روش چاپ، ابتدا طرح را روی یک کاغذ شفاف می‌کشند و سپس کاغذ را روی پارچه قرار می‌دهند. با انتقال دمای 180 درجه سانتی‌گراد، طرح روی پارچه چاپ می‌شود. نکته مهمی که باید به آن توجه کرد، سرعت عمل بالا و استفاده از طرح و رنگ باکیفیت است.

چاپ نوری (پرتوی)

در این مدل چاپ، ابتدا بخش‌هایی از پارچه با مواد شیمیایی مخصوص و حساس به نور پوشیده می‌شوند. در مرحله بعد، نور به پارچه تابیده می‌شود و قسمت‌هایی از پارچه که مواد شیمیایی ندارد، بدون طرح خواهند ماند.

چاپ اسپری

یکی از انواع روش‌های چاپ روی لباس‌های رنگی یا آبرنگی، چاپ اسپری است. در این روش شابلون را روی پارچه مورد نظر قرار می‌دهند و بعد با استفاده از اسپری، رنگ را روی پارچه اسپری می‌کنند. برای این‌که طرح به زیبایی روی لباس چاپ شود لازم است که رنگ کردن با دقت انجام شود.

بیشتر بخوانید: مراحل چاپ روی پارچه

چاپ باسمه

این روش یکی از تکنیک‌های رایج چاپ روی پارچه است که طرح، روی قالب‌های مسی یا چوبی رسم می‌شود. بعد از آن قسمت‌هایی از طرح که باید رنگ داشته‌باشد را رنگ و بعد طرح را به شکل فشرده روی پارچه چاپ می‌کنند. این تکنیک بیشتر در ترسیم شکل و طرح‌های ایرانی و اسلامی، کاربرد دارد. می‌توان از قالب‌های باسمه چندین مرتبه استفاده کرد.

چاپ سابلیمشن

یکی از تکنیک‌های گران‌قیمت است و از این روش برای چاپ در تعداد بالا استفاده می‌شود. انتخاب پارچه های مناسب چاپ در این روش اهمیت زیادی دارد، چون از هر پارچه‌ای برای چاپ سابلیمشن استفاده نمی‌کنند. نکته دیگر این که از چاپ سابلیمشن برای چاپ روی لیوان، بشقاب و دیس هم استفاده می‌کنند.

چاپ سابلیمشن به این‌گونه است که ابتدا باید طرح را روی کاغذ رسم کنید و بعد کاغذ را روی پارچه قرار دهید. بعد از انجام این مراحل از گرمای 200 درجه سانتی‌گراد استفاده می‌شود که جوهر جامد روی طرح کاغذ تبدیل به گاز می‌شود و در نهایت طرح مورد‌نظر روی پارچه رسم می‌شود.

چاپ سیلیک اسکرین

این روش هم قیمت بالایی دارد و فقط برای سفارش‌های زیاد صرفه اقتصادی دارد. روش چاپ روی پارچه سیلیک اسکرین به این‌صورت است که هر رنگ، یک صفحه جداگانه دارد. برای مثال اگر طرح شما دارای 9 رنگ باشد، برای ترسیم چنین طرحی 9 صفحه نیاز است. این صفحات همزمان با هم روی پارچه قرار می‌گیرند و سپس طرح و نقش مورد نظر رسم می‌شود.

چاپ قالبی

یکی دیگر از تکنیک‌های چاپ روی پارچه، چاپ قالبی است. قالب شابلون در این روش از جنس کاغذ، چوب، پلاستیک یا فلز است. برای انجام چاپ قالبی مهارت خاصی نیاز ندارید فقط در این روش باید به زمان توجه کنید.

چاپ دیجیتالی

یکی از جدیدترین تکنیک‌های چاپ روی پارچه، چاپ دیجیتالی است. در این روش برای ترسیم طرح از کامپیوتر استفاده می‌کنند و سپس با دستگاه پرینتر، طرح به‌طور مستقیم روی پارچه چاپ می‌شود. برای ثابت ماندن و خشک شدن طرح روی پارچه، پارچه از یک تونل حرارتی عبور داده می‌شود. سرعت چاپ در این روش اهمیت بالایی دارد و برای چاپ روی طرح‌های فانتزی قابل استفاده است. البته پارچه های ضخیم، مناسب چاپ دیجیتالی نیستند.

چاپ شابلون استنسیل

در این روش چاپ، به چسب، شابلون و سوزن نیاز است. ابزارهای این تکنیک در دسترس هستند و همه افراد جامعه بدون داشتن دانش و اطلاعات خاص می‌توانند با این روش، طرح مورد نظر خود را روی پارچه چاپ کنند.

فقط کافیست که شابلون را روی پارچه قرار دهید و بعد با سوزن یا چسب آن را روی لباس یا پارچه ثابت کنید، سپس با استفاده از رنگ، طرح مورد‌نظرتان را ترسیم کنید. یکی از مزیت‌هایی که چاپ شابلون استنسیل دارد، سازگار بودن آن با محیط‌زیست است. زیرا شابلون‌ها قابل شستشو هستند.

انواع پارچه های مناسب چاپ

پارچه‌ها را می‌توان در سه دسته طبیعی، مصنوعی و ترکیبی از این دو، طبقه‌بندی کرد. در ادامه خصوصیاتی از هر مدل را بیان خواهیم کرد.

 پارچه‌های طبیعی از انواع پارچه های مناسب چاپ

پارچه‌های طبیعی با پیدایش تمدن به‌وجود آمدند. قدیمی‌ترین نوع شناخته‌‌شده این پارچه، پشم است که در حفاری‌های کشور مکزیک به‌دست آمده و به 1500 سال پیش از میلاد مسیح برمی‌گردد.

این پارچه‌ها از طبیعت گرفته شده‌اند، منشا این پارچه‌ها گیاهان و حیوانات هستند و در ماهیت آن‌ها دخل و تصرفی صورت نمی‌گیرد. الیاف، از دل طبیعت استخراج و در فرآیند ریسندگی و یا بافندگی به پارچه تبدیل می‌شوند. برای نمونه دو مدل از این پارچه‌های طبیعی ابریشم است که از کرم ابریشم گرفته شده و دیگری پشم که از موی گوسفند تهیه می‌شود.

پارچه‌های طبیعی را می‌توان در دسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی کرد:

  پارچه‌های گیاهی

‌خیل عظیمی از پارچه های مناسب چاپ، پارچه‌هایی هستند که از گیاهان استخراج می‌شوند. نمونه‌های محبوب این پارچه‌ها عبارتند از:

• آباکا
• بامبو
• نارگیل
• پنبه
• کتان
• کنف
• جوت
• پینا
• رامی
• سیزال

پارچه‌های حیوانی

الیاف این مدل از پارچه از پوست، مو و پشم حیوانات گرفته شده و یکی از نمونه‌های پارچه های مناسب چاپ هستند. پرکاربردترین پارچه‌هایی که از حیوانات تهیه شده‌اند، عبارتند از:

• پارچه‌های تولید شده با موی شتر
• موهر
• ابریشم
• ترمه
• پشم
• آلپاکا
• آنگورا
• پارچه‌های تولید شده با موی بز
• للاما
• پارچه‌های پشمی گوسفندی
• ویکونا

  پارچه‌های مصنوعی

پارچه‌های مصنوعی ساخته دست انسان هستند. برای اولین بار این مدل پارچه توسط یک فرد انگلیسی تولید شد. این مخترع یک‌سری تغییرات شیمیایی روی الیاف‌ انجام داده بود و این مدل پارچه را به‌دست آورد. پارچه‌های مصنوعی، برای برخی از روش‌های چاپ، پارچه‌های مناسبی هستند.

پارچه‌های ترکیبی از پارچه های مناسب چاپ

این مدل از پارچه‌، ترکیبی از پارچه‌های طبیعی و مصنوعی است. برای مثال شیفون نوعی پارچه سبک و شفاف است که از ابریشم به‌دست آمده است. ویسکوز یا ریون مدل دیگری از پارچه‌های طبیعی و مصنوعی است. این مدل پارچه یکی از پارچه های مناسب چاپ دیجیتال است و به‌صورت گسترده از آن استفاده می‌شود. کرپ ترکیبی از الیاف پشمی و پلی استر است. این پارچه از نخ پیچیده تولید شده و تار و پود آن به سختی دیده می‌شود. ضخامت این پارچه متفاوت است و جزو پارچه‌های محبوب چاپ است.

بیشتر بخوانید: انواع روش چاپ تیشرت؛ 

کدام دستگاه برای چاپ پارچه‌های ترکیبی مناسب‌‌تر است؟

برای این‌که چاپ شما روی لباس یا پارچه موردنظر از کیفیت خوبی برخوردار باشد، باید دستگاه چاپ‌گر و سایر مواد و ملزومات، متناسب با نوع پارچه انتخاب شود.

نمونه‌ای از پارچه‌های ترکیبی و مخلوط هستند که از مواد مختلفی تشکیل شده‌اند و می‌توانند دستگاه‌های چاپ دیجیتال را به چالش بکشند. به این‌صورت که هربار فقط از یک مرکب می‌توان در هر چاپگر استفاده کرد.

چون الیاف‌ها به مرکب‌های مخصوص نیاز دارند، برای این مدل از پارچه‌ها باید از مرکبی استفاده کرد که سازگاری خوبی با مواد این پارچه‌ها داشته‌باشند، در غیر این‌صورت مرکب به مواد دیگر که در پارچه است، نمی‌چسبد و موجب عدم چاپ و رنگ پریدگی می‌شود.

چاپگر‌های دیجیتال جوهر افشان بر روی موادی با ترکیب 70 به 30 به‌خوبی چاپ می‌شوند. برای مثال اگر پارچه‌ای 70% پلی‌استر و 30%پنبه داشته‌باشد، مناسب برای چاپ سابلیمیشن است، اگر درصد پنبه بیشتر باشد و ترکیبی 50 به 50 را داشته‌باشیم، چاپ نهایی، کیفیت لازم را نخواهد داشت.

سخن آخر

از آن‌جایی که کیفیت نهایی چاپ به نوع پارچه هم بستگی دارد، پس انتخاب پارچه های مناسب چاپ اهمیت زیادی دارد. در این مقاله سعی کردیم که شما را با انواع روش‌های چاپ و انواع پارچه های مناسب چاپ آشنا کنیم. برای انجام انواع چاپ با بهترین کیفیت و به‌روزترین دستگاه‌ها، سفارشات خود را به مجموعه پایارچاپ بسپارید.

سوالات متداول:

منابع: +