استفاده از پارچه قدمت طولانی دارد. بشر از هزاران سال پیش، کاربرد چاپ پارچه را می‌دانست و در تلاش بود تا از طریق تکنیک‌های سنتی آن زمان، زیباترین پارچه‌ها را برای خود بسازد. امروزه به لطف پیشرفتی که در دستگاه‌های چاپ رخ داده است، شاهد تولید پارچه‌های مختلف با طرح و نقش‌های متنوع هستیم که پاسخ‌گوی هر سلیقه‌ای است. از تکنیک‌های مختلفی در فرایند چاپ پارچه استفاده می‌کنند و پارچه‌های بدون طرح و رنگ را به پارچه‌های زیبا و چشم‌نواز تبدیل می‌کنند. این پارچه‌ها صرف نظر از نوع تکنیک بکار رفته در تولید آن‌ها، در بخش پوشاک کاربرد گسترده‌ای دارند. کاربرد چاپ پارچه محدود به پوشاک نمی‌شود و بخش‌های دیگری مثل دکوراسیون داخلی منزل، مد و فشن و بسیاری موارد دیگر را نیز شامل می‌شود. در این مطلب قصد داریم تا به مراحل چاپ پارچه بپردازیم و کاربرد آن‌را در صنعت پوشاک و مد و فشن بررسی کنیم.
انواع چاپ روی پارچه
در فرایند چاپ پارچه، می‌توانید از تکنیک‌های مختلفی استفاده کنید و با توجه به نیاز بازار و سفارشات مشتری‌ها، طرح و نقش‌های مختلفی را به‌کار بگیرید. در این حوزه دستتان باز است تا از روش‌های سنتی و مدرن استفاده کنید و محصولات متنوعی را در اختیار علاقه‌مندان قرار دهید.
امروزه روش‌های مکانیکی بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرد، ولی با این وجود روش‌های سنتی نیز طرفداران خود را دارد. در ادامه این بخش با فرایند چاپ آشنا می‌شوید و کاربرد چاپ پارچه را در بخش‌های مختلف می‌دانید.
چاپ دیجیتال پارچه
در این تکنیک، دستگاه‌های دیجیتالی، وظیفه چاپ پارچه را بر عهده دارند. این دستگاه‌ها جوهر را به‌صورت مستقیم روی پارچه منتقل می‌کنند. کارکرد این ماشین‌آلات، مشابه چاپگرهای خانگی است، با این تفاوت که ابعاد بزرگ‌تری دارند و برای چاپ پارچه استفاده می‌شوند.
تمام فرایند چاپ به‌صورت اتوماتیک انجام می‌شود و کافی‌ست به دستگاه طرح مورد نظرتان را بدهید تا بقیه کار را خودش به‌پیش ببرد و در نهایت، پارچه‌ای با نقوش زیبا تحویلتان دهد. با داشتن چنین دستگاه‌هایی دیگر خیالتان راحت است و می‌توانید انواع طرح‌های ظریف و پیچیده را روی پارچه‌ها چاپ کنید.
این دستگاه‌ها با توجه به مدلی که دارند، قادرند تا طیف وسیعی از رنگ‌ها را پوشش دهند. با دستگاه‌های چاپ دیجیتال، می‌توانید تعداد زیادی از طاقه‌های پارچه را چاپ کنید. نیاز بازار نسبت به این نوع پارچه‌ها در حال افزایش است، که این خود به تنهایی، اهمیت کاربرد چاپ پارچه به روش دیجیتال را نشان می‌دهد.
چاپ پارچه سابلیمیشن
برخلاف چاپ دیجیتالی، در این نوع چاپ، جوهر یا رنگ به‌صورت غیرمستقیم و با واسطه روی پارچه منتقل می‌شود. برای شروع فرایند چاپ، بایستی ابتدا طرح مورد نظرتان را روی کاغذ مخصوصی چاپ کنید و با اعمال حرارت و فشار زیاد، آن‌را روی پارچه منتقل کنید.
با استفاده از این شیوه، قادر خواهید بود طرح‌های پیچیده‌ای را روی پارچه چاپ کنید. در انتخاب رنگ و کاغذ توجه داشته‌باشید و از نمونه‌هایی که مخصوص چاپ سابلیمیشن هستند، استفاده کنید. در این روش از فشار و حرارت بالا برای چاپ استفاده می‌کنند، به همین دلیل نیز نباید نگران شستشوی آن‌ها باشید.
چاپ سابلیمیشن، دوام و ماندگاری بالایی در مقابل شستشو از خود نشان می‌دهد. در کارگاه‌های تولیدی تیشرت، به اهمیت کاربرد چاپ پارچه به روش سابلیمیشن واقف هستند و به‌صورت گسترده از آن استفاده می‌کنند. در این روش محدودیتی در چاپ پارچه ندارید و می‌توانید فرایند چاپ را در خصوص تعداد زیادی از طاقه‌های پارچه اعمال کنید.
بیشتر بخوانید: روش‌های چاپ پارچه
چاپ غلتکی پارچه
با توجه به قابلیت بالای تولید، که در این روش وجود دارد، اهمیت کاربرد چاپ پارچه به‌شیوه غلتکی را می‌توان به خوبی درک کرد. در این تکنیک، غلتک‌ها نقش مهمی را در فرایند چاپ ایفا می‌کنند. طرح‌های برجسته‌ای روی این غلتک‌ها حک شده است.
غلتک‌های آغشته به رنگ، وظیفه دارند تا طرح و نقش خود را روی پارچه‌هایی که از زیر آن‌ها می‌گذرند، حک کنند. این دستگاه‌ها راندمان بالایی دارند و در مدت زمان کمی قادرند تا مقادیر زیادی از پارچه را چاپ کنند.
در این شیوه، پارچه‌ها را حرارت می‌دهند و رنگشان را بلافاصله خشک می‌کنند. این ترفند کمک می‌کند تا رنگ‌ها ماندگاری به مراتب بیشتری داشته‌باشند. اگر قصد دارید از این تکنیک جهت چاپ پارچه استفاده کنید، بهتر است، قبل از هر چیزی ویژگی‌های آن‌را بدانید.
چاپ شابلونی پارچه
در این روش همان‌طور که از نامش پیداست، از یک توری برای چاپ پارچه استفاده می‌شود. این توری‌ها دارای طرح‌های مختلفی هستند که بعد از آغشته شدن به رنگ، فرایند چاپ را روی پارچه انجام می‌دهند. این توری‌ها را از پلاستیک یا الیاف پارچه می‌سازند که به راحتی قابل استفاده هستند.
چنانچه این روش را برای چاپ پارچه انتخاب کردید، بهتر است تا به محدودیت‌های آن نیز توجه کنید، زیرا یک فرایند کاملاً زمان‌بر است و برای تیراژ‌های بالا مناسب نیست. با وجود محدودیت‌هایی که دارد، ولی از طرف هنرمندان و افراد علاقه‌مند، مورد استقبال قرار گرفته است که این بیانگر اهمیت کاربرد چاپ پارچه به روش شابلونی است.
چاپ بلوکی پارچه
چاپ بلوکی روش قدیمی و سنتی شمرده می‌شود که از قدیم میان مردم رواج داشته‌است. این چاپ، امروزه نیز به‌صورت گسترده‌ای کاربرد دارد. در این روش از قالب‌های چوبی یا فلزی استفاده می‌کنند و توسط آن‌ها طرح‌های خود را روی پارچه‌ها حک می‌کنند.
این قالب‌ها دارای طرح‌های برجسته‌ای هستند که پس از آغشته شدن به رنگ و اعمال فشار، نقوش خود را روی پارچه منتقل می‌کنند. در قدیم به‌صورت گسترده از این تکنیک استفاده می‌کردند، که این خود نشان دهنده اهمیت کاربرد چاپ پارچه به روش بلوکی در آن زمان بود.
اگر این روش را برای چاپ پارچه انتخاب کردید، باید به محدودیت‌های آن نیز توجه کنید، زیرا چاپ در تیراژه‌های بالا بسیار زمان‌بر است.
روی چه نوع پارچه‌هایی می‌توان چاپ کرد؟
فرقی نمی‌کند به چاپ لباس مشغول هستید یا به تازگی می‌خواهید وارد این بخش شوید. به هر صورت، باید بدانید کاربرد چاپ پارچه چیست و در چه حوزه‌هایی بیشتر استفاده می‌شود. از همه مهم‌تر اینکه چه نوع پارچه‌ای برای چاپ مناسب است و کدام‌یک از آن‌ها قابلیت جذب بهتر رنگ را دارند.
همیشه سعی کنید تا از پارچه‌های متناسب با چاپگر خود استفاده کنید تا در عین اینکه کار برایتان سرگرم‌کننده باشد، شما را به تولید انبوه و با کیفیت نیز برساند.
شاید در نگاه اول بیشتر پارچه‌ها شبیه به هم باشند، در حالی که اینگونه نیست و هریک از آن‌ها از مواد مختلفی تشکیل شده‌اند که به نوبه خود، روی رنگ‌پذیری پارچه تاثیر می‌گذارند.
با پارچه‌ها مانند یک بوم نقاشی رفتار کنید و با چیره‌دستی استادانه خود، بهترین طرح‌ها را رویشان چاپ کنید که زیبا شوند و چشم را نوازش دهند. اگر می‌خواهید فرایند چاپ را انجام دهید ولی در انتخاب نوع پارچه شک دارید، توجه شما را به ادامه مطلب جلب می‌کنیم.
پارچه‌های طبیعی
استفاده از پارچه‌های طبیعی قدمتی طولانی دارد و بشر از زمان‌های خیلی قدیم تاکنون برای تهیه پوشاک خود از آن‌ها استفاده می‌کند. این پارچه‌ها همان‌طور که از نامشان پیداست، طبیعی هستند و از متریال‌های طبیعی مانند پشم حیوانات، دانه‌های گیاهان، برگ‌ها و ساقه‌ها و حتی مواد معدنی موجود در زمین تهیه می‌شوند.
این پارچه‌ها با ساختار طبیعی که دارند، به‌خوبی رنگ را به خود جذب می‌کنند و فرایند چاپ آن‌ها نیز به‌سادگی انجام می‌شود. در ادامه با مهم‌ترین پارچه‌های طبیعی آشنا می‌شوید.
پارچه پنبه‌ای
مواد اولیه این پارچه را از الیاف موی دانه، گیاه پنبه می‌سازند. در پارچه‌های پنبه‌ای، راحتی و نرمی را مشاهده می‌کنید. این پارچه‌ها قابلیت جذب بالایی دارند و رنگ را به‌خوبی در بافت‌های خود جذب می‌کنند. همچنین در مقایسه با سایر پارچه‌ها، قیمت مناسب‌تری نیز دارند.
پارچه پشمی
این نوع پارچه را از الیاف حیوانی تهیه می‌کنند. پشم گوسفند، بز و موی شتر بهترین گزینه‌ها برای ساخت پارچه پشمی محسوب می‌شوند. البته پشم گوسفند پر‌مصرف‌ترین متریال در تهیه این نوع محصول است.
پارچه‌های پشمی با توجه به طبیعی بودنشان، قابلیت جذب بهتری دارند و رنگ را به‌خوبی در خوب جذب می‌کنند. بر همین اساس نیز، در کارگاه‌های چاپ بسیار کاربرد دارند. از طرفی این محصول نرم است و گرمای خوبی نیز دارد. بر همین اساس، تقاضا برای آن زیاد است.
پارچه ابریشمی
پارچه‌های ابریشمی را از الیاف کرم ابریشم تهیه می‌کنند. این نوع پارچه را می‌توان به‌عنوان زیباترین و لطیف‌ترین پارچه نام‌گذاری کرد. این پارچه نیز همانند سایر پارچه‌های طبیعی، قابلیت جذب بالایی دارد و در صنعت رنگرزی و چاپ پارچه، به‌صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نحوه نگهداری از پارچه‌های طبیعی
پارچه‌های طبیعی با توجه به ساختار خود، تمایل زیادی به چروک شدن دارند و بر همین اساس، بعد از هر مرتبه شستشو، با پارچه‌های چروک شده روبرو می‌شوید. با اتو به‌خوبی می‌توانید از پس آن‌ها برآیید و جذاب‌ترین پارچه را داشته‌باشید. پارچه‌های طبیعی که فرایند چاپ شدن روی آن‌ها انجام شده نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
پارچه‌های مصنوعی
در این بخش از مقاله کاربرد چاپ پارچه باید گفت، امروزه کیفیت پارچه‌های مصنوعی افزایش یافته‌است. الیاف اولیه این نوع پارچه‌ها را از نفت، زغال سنگ و در مواردی از گاز، تحت فرایند پلیمریزاسیون می‌سازند. در قدیم این محصولات، ساختار سفت و زبری داشتند و مورد استقبال زیادی قرار نمی‌گرفتند.
محصولات امروزی، نرم، تنفس پذیر و ماندگار هستند و با نمونه‌های قدیمی خود اصلاً قابل مقایسه نیستند. این نوع پارچه‌ها نیز در کیفیت و مقاومت، دست کمی از نمونه‌های طبیعی خود ندارند. با توجه به ارتقای کیفیتی که در این محصولات رخ داده است، با استقبال زیادی نیز مواجه شدند. در ادامه با ویژگی‌های پارچه‌های مصنوعی آشنا خواهید شد.
پلی‌استر
به احتمال خیلی زیاد، در کمد لباس‌های شما تعداد زیادی لباس وجود دارد که از الیاف مصنوعی ساخته شده‌اند. چه متوجه شوید یا نه، لیست لباس‌های خود را نگاه کنید، مطمئناً پارچه‌ها و لباس‌های پلی‌استری نیز مشاهده خواهید کرد. پلی‌استر یکی از شناخته شده‌ترین متریال‌های مصنوعی شمرده می‌شود که به دلیل داشتن استحکام بالا، در مقابل سایش و پاره شدن از خود مقاومت خوبی نشان می‌دهند.
این نوع پارچه‌ها به خوبی شکل خود را حفظ می‌کنند و دوام بالایی نیز دارند. پارچه‌های ساخته شده از پلی‌استر را به‌سادگی می‌توانید شستشو دهید. با توجه به رنگ‌های مختلفی که در بازار وجود دارد، این نوع پارچه‌ها نیز قابلیت رنگ‌پذیری و چاپ شدن دارند.
ریون
دیواره‌های سلولی گیاهان و الیاف گیاهی را تحت فراوری‌های شیمیایی قرار می‌دهند و پارچه ریون را ایجاد می‌کنند. به دلیل اینکه خواصی مشابه ابریشم دارد، به‌صورت گسترده در ساخت انواع لباس‌ها استفاده می‌شود.
امروزه الیاف دیگری مانند اسپندکس را با ریون ترکیب می‌کنند که این اقدام، نرمی آن‌را افزایش می‌دهد و به‌آسانی می‌توانید فرایند شستشو را در خصوص آن انجام دهید.
نایلون
نایلون یکی دیگر از مواد مصنوعی شمرده می‌شود که در ساخت پارچه‌ها کاربرد فراوانی دارد. به احتمال زیاد در لباس‌هایتان این متریال وجود دارد. این پارچه سبک و محکم است و در برابر سایش و پارگی، مقاومت کافی را از خود نشان می‌دهد. پارچه نایلونی را به راحتی می‌توانید شستشو دهید و از بابت خشک شدن آن نیز خیالتان راحت باشد.
انتخاب جوهر برای چاپ پارچه
تنوع زیادی بین جوهرها وجود دارد و بایستی با توجه به ساختار پارچه، از انواع مناسبش استفاده کنید. جوهر‌های پلاستیزول، سابلیمیشن، پایه آب و حلال برای انجام فرایند چاپ پارچه مناسب هستند. به نوع این جوهرها دقت کنید، چون برخی از آن‌ها فقط مناسب پارچه‌های خاصی هستند و فقط در موارد محدودی چسبندگی لازم را تامین می‌کنند.
چاپ در صنعت و مزایای استفاده از آن
انسان همواره دوست دارد بهترین و زیباترین پوشاک‌ها را برای خود انتخاب کند. پارچه‌ها در حالت معمولی زیبایی و جذابیت خاصی ندارند، فرایند چاپ می‌تواند باعث زیبایی در پارچه‌ها شود. اگر در صنعت چاپ پارچه فعالیت می‌کنید بایستی ایده‌های خلاقانه‌ای را به‌کار ببرید تا محصولات به‌روزی را برای متقاضیان تولید کنید.
پارچه‌های چاپ شده، علاوه بر زیبایی، ماندگاری و شفافیت نیز دارند. فرایند چاپ روی لباس‌های مردانه و زنانه، تیشرت‌ها وانواع پارچه انجام می‌شود که این خود اهمیت کاربرد چاپ پارچه را در تولیدات مختلف نشان می‌دهد.
بیشتر بخوانید: نگهداری و شستشوی پارچه چاپ شده
تست چاپ پارچه چیست؟
با توجه به تنوع پارچه‌ها، باید در هنگام چاپ، به رنگ و سایر موارد ضروری دقت کنید. پارچه‌ها از متریال‌های مختلفی تهیه می‌شوند و ممکن است بعضی از رنگ‌ها را به خود جذب نکنند.
قبل از چاپ انبوه، از مسئول کارگاه بخواهید روی یک نمونه کوچک از پارچه مورد نظرتان، فرایند چاپ را انجام دهد و پس از اینکه مورد تایید قرار گرفت، با خیال راحت چاپ انبوه را انجام دهید.
تکنیک‌های مختلفی وجود دارند که توسط آن‌ها می‌توان طرح‌های مختلفی را روی پارچه‌ها چاپ کرد. امروزه پارچه‌های چاپ شده، استفاده گسترده‌ای در پوشاک، مد و دکوراسیون خانه دارند که این اهمیت کاربرد چاپ پارچه را در حوزه‌های مختلف زندگی نشان می‌دهد.
الیاف طبیعی مانند پنبه، پشم و ابریشم را به‌صورت مستقیم از طبیعت می‌گیرند، ولی الیاف شیمیایی را در نتیجه فرایند‌های شیمیایی به دست می‌آورند.
در بخش تولید پوشاک، دکوراسیون داخلی و مد و فشن از چاپ پارچه استفاده می‌کنند
مهم‌ترین نکته، توجه به نوع رنگ مصرفی است. با توجه به نوع پارچه باید از رنگ مناسبی استفاده کنید تا فرایند جذب توسط پارچه به‌خوبی انجام شود.
