افرادی که در صنعت چاپ روی پارچه فعالیت میکنند، همیشه بهدنبال راههایی هستند تا کیفیت چاپ را افزایش دهند. نوع رنگ در چاپ پارچه یکی از مهمترین عواملی است که کیفیت چاپ را تعیین میکند. امروزه مرکبهایی که برای چاپ روی پارچه به کار میروند آنقدر متنوع شدهاند که باید قبل از اقدام برای چاپ آنها را بیشتر بشناسید. بسیاری از افراد تمایل دارند از رنگهای باکیفیت سازگار با محیط زیست استفاده کنند و برای عدهای ماندگاری و طول عمر چاپ مهم است. اگر میخواهید طرحی را روی پارچه چاپ کنید، حتما بهدنبال این هستید که بدانید کدام رنگها مناسبتر هستند و چگونه میتوانید در بین رنگهای مختلف بهترین گزینه را انتخاب کنید. در این مطلب به پرسشهای شما پاسخ میدهیم و انواع رنگ در چاپ پارچه را معرفی میکنیم.
انواع مرکب چاپ پارچه به چند دسته تقسیم میشود؟
برای اینکه چاپ باکیفیتی داشتهباشید، باید در قدم اول انواع مرکب را بشناسید. نوع مرکب در نتیجه نهایی چاپ تاثیر زیادی دارد و بهتر است بدانید برای هر مدل چاپ باید از چه نوع مرکبی استفاده کنید. در این بخش انواع رنگ در چاپ پارچه را معرفی میکنیم.
مرکبهای واکنشی
جوهرهای واکنشی (Reactive inks) رایجترین مرکبهایی هستند که در صنعت نساجی بهکار میروند. مرکبهای واکنشی در چاپگرهای دیجیتال بسیار رایج هستند. کاربرد ایدهآل این مرکبها، چاپ روی پنبه است، اما برای چاپ روی ابریشم و پشم نیز میتوان از آنها استفاده کرد. مهمترین ویژگی مرکبهای واکنشی کیفیت بالای رنگ و ماندگاری بالا با شستوشو است.
برای چاپ با جوهر واکنشی مرکب با الیاف پارچه پیوندهای کووالانسی ایجاد میکند که مقاومت بالایی در برابر شستوشو و مالش ارائه میدهد. این رنگها باید پس از چاپ بخاردهی شوند، سپس پارچه شسته میشود تا باقیمانده جوهر پاک شود. در برخی از موارد حرارتدهی از طریق اتو کردن پارچه بعد از شستوشو اعمال میشود تا چاپ تثبیت شود و طول عمر آن را بالا ببرد.
مرکبهای اسیدی
یکی از انواع رنگ در چاپ پارچه مرکب اسیدی (Acid inks) است که معمولا بهدلیل رنگهای زنده و شاداب خود شناخته میشود. این ویژگی حتی هنگام چاپ روی پارچههایی که بهراحتی رنگها را حفظ نمیکنند، دیده میشود. به همین دلیل از مرکبهای اسیدی اغلب برای چاپ روی پارچه پشمی، ابریشمی، پلیامید و کشمیر استفاده میشود.
علاوه بر این دو پارچه، از مرکب اسیدی برای چاپ روی لباسهای شنا استفاده میشود، زیرا در ساختار خود نمکهای سدیمی اسید سولفونیک دارند و یکی از ویژگیهای این مرکب مقاومت بالای آن دربرابر کلر و آبنمک است.
این مرکبها با الیاف پارچه پیوندهای یونی قوی برقرار میکنند که باعث میشود رنگ چاپ ماندگاری و مقاومت بالا داشتهباشد. مرکبهای اسیدی بعد از چاپ شسته و اتو میشوند تا ثبات چاپ افزایش پیدا کند.
مرکبهای پایه آب
جوهرهای پایه آب (Disperse inks) رایجترین مرکبهای مورد استفاده در چاپ روی پارچههای پلیاستر هستند. در چاپ با مرکب پایه آب، جوهر بهطور مستقیم روی پارچه اسپری میشود و پس از آن در معرض حرارت قرار میگیرد. سپس در مرحله بعد شستوشو داده میشود.
فرآیند بخار و حرارتدادن به پارچه، الیاف آن را باز میکند و اجازه میدهد تا مرکب بهطور کامل در پارچه نفوذ کند. پس از آن، پارچه دوباره سرد میشود و رنگها در الیاف آن قفل میشوند. این روش باعث درخشندگی و ماندگاری بالای رنگ در شستوشو خواهد شد.
مرکبهای تصعیدی در انواع رنگ در چاپ پارچه
یکی دیگر از انواع رنگ در چاپ پارچه، جوهرهای تصعیدی هستند. برای چاپ با این مرکبها باید جوهر روی پارچه قرار داده شود و با اعمال دما و فشار بالا، بافت جوهرها به گاز تبدیل شود. این گاز بهخوبی در الیاف پارچه نفوذ میکند و بعد از کاهش دما و فشار، رنگها در پارچه قفل میشوند.
مزیت استفاده از جوهرهای تصعیدی این است که بعد از فرآیند چاپ، نیازی به بخاردهی و شستوشوی پارچه نیست. بنابراین این روش نسبت به روشهای دیگر چاپ سازگاری بیشتری با محیط زیست دارد و آسانتر و ارزانتر است. همچنین مرکبهای تصعیدی را میتوان برای چاپ دیجیتال بهکار برد که سرعت را بسیار افزایش میدهند.
مرکبهای پیگمنت در انواع رنگ در چاپ پارچه
جوهرهای پیگمنتی (Pigment inks) ذرات پودری و بسیار ریزی دارند تا بتوانند از هد جوهرافشان عبور کنند. مرکبهای پیگمنت از این پودرها با چسبهایی استفاده میکنند که با حرارت فعال میشوند و به پارچه میچسبند. چاپ با مرکب پیگمنتی نسبت به دیگر انواع رنگ در چاپ پارچه قیمت پایینتری دارد.
این جوهرها برای چاپ روی پارچههای پنبهای، کتان، ابریشم، نایلون و پلیاستر به کار میروند. تفاوت چاپ پارچه با این مرکبها این است که در انواع دیگر ذرات رنگ به الیاف پارچه نفوذ میکنند، اما این مرکب روی پارچه قرار میگیرد و به آن میچسبد. باید بدانید جوهرهای پیگمنت ثبات رنگ و ماندگاری بالای جوهرهای واکنشی را ندارند، از طرفی فرآیند چاپ سادهتری دارند و نیاز به بخاردهی و شستوشوی گسترده ندارند.
نکات مهم در انتخاب رنگ برای چاپ روی پارچه
یادتان باشد که انواع رنگ در چاپ پارچه در بازار وجود دارد، اما انتخاب رنگ مناسب برای چاپ روی پارچه یکی از عوامل مهم در افزایش کیفیت و دوام چاپ است. با رعایت نکات زیر میتوانید نتیجه جذاب و ماندگاری داشتهباشید.
محتوای چاپ
نوع محتوایی که میخواهید روی پارچه چاپ کنید، در انتخاب رنگ بسیار موثر است. برای مثال برای چاپ یک نوشته روی پارچه باید از رنگهایی استفاده کنید که خوانایی و وضوح متن را بهبود دهند.
نوع پارچه
یکی از مهمترین مواردی که قبل از چاپ باید به آن توجه کنید نوع پارچه است. کیفیت نهایی چاپ به سازگاری بافت و جنس پارچه با رنگ مورد نظر بستگی دارد. پارچههای بافتدار ممکن است رنگها را مات کنند که باعث ازدسترفتن جزئیات ظاهری تصویر میشود.
بنابراین برای چاپ روی پارچههایی مانند کتان و پنبه باید از جوهر چاپ باکیفیت و رنگدانههای قوی استفاده کنید. برای پارچههای نرم و کشسانی مانند پلیاستر نیز میتوانید از مرکبهای پایه آب استفاده کنید.
ترکیب رنگ
ترکیب درست و اصولی رنگها در چاپ پارچه میتواند باعث افزایش جذابیت و زیبایی نتیجه شود. برای مثال استفاده از رنگهای پایه مانند سفید، مشکی و خاکستری بهعنوان پایه تصاویر، میتواند کیفیت و وضوح تصویر را افزایش دهد. برای انتخاب رنگهای مناسب میتوانید از نظریه رنگها استفاده کنید یا با افراد ماهر در این زمینه مشورت کنید.
تناسب با برند
انتخاب انواع رنگ در چاپ پارچه باید با برند متناسب باشد. بهتر است رنگهایی را انتخاب کنید که به فضای کاری و تخصصی برند شما نزدیک باشد.
نوع مرکب چاپ
برای چاپ روی پارچه میتوانید از جوهرهای بر پایه آب یا جوهرهای حرارتی استفاده کنید. جوهرهای بر بر پایه آب برای پارچههای بافتدار مناسب است. جوهر حرارتی، با کمک گرما روی پارچه قرار میگیرد و برای پارچههای نرم و کشسانی مناسبتر است.
مقدار رنگ مصرفی
برای اینکه کیفیت چاپ بالا باشد باید به میزان رنگ موردنیاز توجه کنید. مقدار رنگ با توجه به جنس پارچه تعیین میشود.
نوع دستگاه چاپ
اگر میخواهید چاپ ماندگاری داشتهباشید، باید به نوع دستگاه چاپ نیز توجه کنید. برای مثال چاپ دیجیتال میتواند رنگهای دقیقتری ایجاد کند.
رنگ مناسب چاپ پارچه در چاپ سیلک
برای چاپ روی صفحه یا چاپ سیلک، میتوانید از رنگها و پارچههای متنوعی استفاده کنید، اما باید رنگهایی را انتخاب کنید که ویژگیهای زیر را داشتهباشند تا کیفیت نهایی مناسب و زیبا شود.
- پایداری رنگ
- گستردگی
- شفافیت
- میزان روشنایی
رنگهای بر پایه آب در انواع رنگ در چاپ پارچه
این رنگها به الیاف پارچه نفوذ میکنند و به همین دلیل پارچه در انتها بافت یکنواخت و نرمی دارد. ضخامت و پوشش کم این رنگها، باعث میشود برای چاپ مستقیم روی پارچه مناسب نباشند. برای این کار باید یک زمینه سفید چاپ کنید یا یک عامل تخلیه به جوهر اضافه کنید تا رنگ را از پارچه بکشد و رنگ جدید را جایگزین کند.
البته این روش برای همه جنسهای پارچه مناسب نیست و ممکن است نتیجه باکیفیت نباشد. رنگهای پایه آب برای پارچههای رنگ روشن و پنبه خالص مناسبتر هستند.
رنگهای پلاستیزول در انواع رنگ در چاپ پارچه
این رنگها یکی از انواع رنگ در چاپ پارچه هستند که کاربرد زیادی دارند. رنگهای پلاستیزول کاربرپسند هستند و شما میتوانید برای انواع پارچههای تیره و روشن از آنها استفاده کنید، زیرا طیف رنگ بینظیری را در چاپ سیلک در اختیار شما قرار میدهند و پوشانندگی بهتری دارند.
رنگهای پلاستیزول محدودیتی در نوع پارچه برای شما ایجاد نمیکند و جنس پارچه در نتیجه نهایی تاثیر زیادی ندارد. این رنگها روی الیاف پارچه قرار میگیرند و به همین دلیل احساس لطافت رنگهای پایه آب را ندارند. اگر میخواهید چاپ پارچه دوام بالاتر و سازگاری بیشتری با محیط زیست داشتهباشد، این رنگها گزینه مناسبی نیستند. اما در عوض دست شما برای انتخاب طیف رنگی و نوع پارچه کاملا باز است.
ویژگی رنگهای مختلف پارچه
رنگهای اکریلیک
رنگهای اکریلیک بر پایه آب هستند و از افزودن رنگدانهها به یک پلیمر اکریلیک ایجاد میشوند. رنگدانهها پس از اینکه با آب ترکیب شدند و روی پارچه قرار گرفتند، با کمک بافت چسبناک به الیاف پارچه میچسبند و بعد از بخارشدن آب، رنگها سر جای خود خشک میشوند. این رنگها بهسرعت خشک میشوند و تقریبا به هر سطحی میچسبند. رنگهای اکریلیک مدلهای مختلفی دارند.
رنگهای سه بعدی یا پفدار
این رنگها به پارچه ظاهری برجسته میدهند و با الیاف پارچه ترکیب نمیشوند، بلکه روی بافت آن قرار میگیرند. مزیت این رنگها امکان خشکشدن در هوای آزاد و قابلیت شستوشو در ماشین لباسشویی است. ضخامت این رنگها میتواند باعث سفتشدن پارچه شود.
رنگهای پارچهای مایع
این رنگها قابلیت رنگآمیزی روی پارچه دارند و میتوانید با استفاده از قلممو و برس آنها را اعمال کنید تا رنگ با پارچه ترکیب شود. مزیت این رنگها نرمماندن پارچه است و ضخامت زیادی به پارچه اضافه نمیکند.
رنگ پارچه اسپری
شما میتوانید با کمک اسپریهای مخصوص پارچه، رنگآمیزی مورد نظرتان را پیادهسازی کنید. البته باید دقت کنید اسپری رنگها را پخش میکند، بنابراین حتما سایر قسمتها را بهخوبی بپوشانید. همچنین اسپری رنگ ممکن است محدودیتهایی در طیف رنگی شما ایجاد کند. استفاده سریع و آسان از مزایای این نوع رنگ به شمار میرود.
ماژیک پارچه
این نوع رنگ به شما امکان میدهد تا بتوانید خطوط ریز و طرحهای دلخواه خود را پیادهسازی کنید. ماژیک رنگ به ضخامت پارچه اضافه نمیکند، اما ممکن است وضوح و درخشندگی آن مانند رنگهای دیگر نباشد. این رنگهای پارچه در هوا خشک میشوند و پس از آن میتوانید پارچه را بشویید.
رنگهای بر پایه الکل
رنگهایی که با الکل ترکیبمیشوند بیشتر جوهر نامیده میشوند. این رنگها برای پارچههایی با بافت غیرمتراکم مناسبتر هستند. همچنین اگر بخواهید با این نوع رنگها پارچهای را رنگ کنید، بهتر است بهسراغ پارچههای تیره نروید. رنگهای بر پایه الکل برای پارچههایی که رنگرفته هستند مناسبترند.
از مزایای جوهرها و رنگهای بر پایه الکل مقاومت بالا در برابر شستوشو و حرارت است. همچنین شما میتوانید انواع پارچهها را با جنسهای مختلف با این نوع رنگها رنگآمیزی کنید.
سفارش چاپ روی پارچه
در این مطلب سعی کردیم انواع رنگ در چاپ پارچه را بهطور کامل بررسی کنیم. همچنین انواع رنگهای پارچه و نکات مهم در انتخاب رنگ برای چاپ پارچه را بررسی کردیم.
اگر میخواهید طرحهای دلخواه خود را روی پارچه مورد نظر خود چاپ کنید، بهتر است ابتدا با متخصصان در این زمینه مشورت کنید تا بهترین رنگ و بهترین تکنیک را به شما پیشنهاد دهند. پایار چاپ با تیم حرفهای خود در کنار شما است تا بهترین تجربه را از چاپ طرحهای متنوع روی انواع پارچهها کسب کنید.
جوهرهای واکنشی (Reactive inks) رایجترین مرکبهایی هستند که در صنعت نساجی بهکار میروند. مرکبهای واکنشی در چاپگرهای دیجیتال بسیار رایج هستند. کاربرد ایدهآل این مرکبها، چاپ روی پنبه است، اما برای چاپ روی ابریشم و پشم نیز میتوان از آنها استفاده کرد.
این رنگها قابلیت رنگآمیزی روی پارچه دارند و میتوانید با استفاده از قلممو و برس آنها را اعمال کنید تا رنگ با پارچه ترکیب شود. مزیت این رنگها نرمماندن پارچه است و ضخامت زیادی به پارچه اضافه نمیکند.
رنگهایی که با الکل ترکیبمیشوند بیشتر جوهر نامیده میشوند. این رنگها برای پارچههایی با بافت غیرمتراکم مناسبتر هستند. همچنین اگر بخواهید با این نوع رنگها پارچهای را رنگ کنید، بهتر است بهسراغ پارچههای تیره نروید.